* Phóng viên: Thưa bộ trưởng, qua cuộc thị sát nhiều bệnh viện (BV) tuyến trung ương mới đây, bà đã nghe thấy gì trong những lần trực tiếp gặp gỡ, trò chuyện với người bệnh?
- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Mỗi lần đi kiểm tra, chúng tôi nhận thấy có sự thay đổi lớn ở hầu hết các cơ sở y tế. Qua trao đổi, trò chuyện trực tiếp, nhiều người bệnh đã cảm nhận được sự thay đổi bước đầu trong ngành y tế, như thời gian chờ đợi giảm, cán bộ y tế hướng dẫn người bệnh tận tình, chu đáo hơn trước; các BV xanh - sạch - đẹp, thông thoáng hơn.
Tôi cũng ghi nhận nhiều BV có cách làm hay, sáng tạo, nhất là các BV khu vực phía Nam, với việc tổ chức các hội thi thanh lịch, ứng xử trong BV; đề cao các khẩu hiệu: “Sức khỏe người bệnh là sứ mệnh người thầy thuốc”, “An toàn, thân thiện, BV vì dân”, “Người bệnh là người thân, ân cần phục vụ”, “Cấp cứu thật nhanh để giành sự sống”...
Ngoài ra, Bộ Y tế cũng tổ chức nhóm đánh giá độc lập với 10 thành viên đi kiểm tra, phỏng vấn mức độ hài lòng của người bệnh. Kết quả kiểm tra của các đoàn cho thấy số thư khen ngợi tinh thần, thái độ tăng lên; số cuộc điện thoại phê bình cán bộ y tế đã giảm.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn hiện tượng cán bộ y tế có thái độ khiếm nhã với người bệnh và người nhà họ. Đơn cử, tại BV K cơ sở Tân Triều, mức độ hài lòng của người bệnh chỉ đạt 51,7%. Tỉ lệ này phản ánh đúng thực tế. Điều này có thể do cách sắp xếp, tổ chức khoa - phòng của BV chưa hợp lý, gây khó khăn cho người bệnh, đặc biệt còn tình trạng nằm ghép, đến 4 người bệnh/giường. Cá nhân tôi chưa thể hài lòng được, vẫn còn rất nhiều việc phải tiếp tục chấn chỉnh.
Bộ trưởng Bộ Y tế lắng nghe ý kiến của người bệnh về chất lượng khám chữa bệnh ở bệnh viện Ảnh: NGỌC DUNG
* Ngành y đã thực hiện cam kết thay đổi thái độ phục vụ bệnh nhân. Làm thế nào để sự thay đổi này ổn định lâu dài, thưa bộ trưởng?
- Tôi cho rằng bên cạnh những thành tích đạt được, còn rất nhiều tồn tại cần giải quyết. Nguyên nhân khách quan có thể kể đến là tình trạng quá tải BV, áp lực làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm, tình trạng xuống cấp cơ sở vật chất, thiếu thốn trang thiết bị, nhân lực y tế… Nguyên nhân chủ quan là một số lãnh đạo BV chưa thực sự thấy hết tầm quan trọng của yêu cầu thay đổi thái độ phục vụ bệnh nhân, việc triển khai chưa quyết liệt.
Trong khi đó, nhận thức của một bộ phận cán bộ y tế chưa thay đổi, vẫn chưa thoát khỏi tâm lý “xin - cho”, “ban ơn”, chưa nhận thức người bệnh là trung tâm, là đối tượng phục vụ… nên còn có tình trạng hách dịch, quát mắng người bệnh (nhất là khu vực phía Bắc).
Một trong những nguyên nhân quan trọng khác là cán bộ y tế, nhất là những người trẻ, còn có những lời ăn tiếng nói, cử chỉ, thái độ không phù hợp, không thân thiện, không mang bản chất nhân văn của người cán bộ y tế.
Mặt khác, cũng có nhiều người bệnh và thân nhân của họ có tâm lý sốt ruột, không quen xếp hàng, chờ đợi; đôi khi có thái độ coi thường cán bộ y tế, không chấp hành nội quy, quy định và chỉ định, y lệnh của thầy thuốc… Tất cả những điều đó cũng đã tạo áp lực không nhỏ đối với y, bác sĩ.
* Năm 2016 đã xảy ra những tai biến y khoa, trong đó có nguyên nhân do năng lực chuyên môn. Làm thế nào để giảm thiểu rủi ro cho người bệnh trong thời gian tới?
- Trong nghề y, đối tượng cung cấp hay tiếp nhận dịch vụ khám chữa bệnh đều là con người nên các tai biến trong quá trình khám chữa bệnh cũng có thể xảy ra, điều này hoàn toàn nằm ngoài ý muốn của thầy thuốc và bệnh nhân. Trong khuôn khổ chức năng quản lý nhà nước, Bộ Y tế đã ban hành các văn bản chỉ đạo về việc phòng ngừa, hạn chế và khắc phục sai sót y khoa; xây dựng các hướng dẫn, quy định cụ thể, bảo đảm an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế...
Đối với những trường hợp mà các phương tiện truyền thông đề cập, Bộ Y tế đều khẩn trương, nghiêm túc chỉ đạo xem xét, xử lý nghiêm minh. Quan điểm của Bộ Y tế là khuyến khích việc tự nguyện báo cáo rủi ro, sự cố y khoa ở các cơ sở y tế. Chúng tôi mong các bộ, ngành và người dân phối hợp cùng Bộ Y tế kiểm tra, giám sát chất lượng BV và an toàn người bệnh.
* Quá tải BV là một trong những vấn đề gây bức xúc. Theo bộ trưởng, tình trạng bệnh nhân nằm chung giường điều trị có được giải quyết cơ bản trong năm 2017 không?
- Thời gian qua, tình trạng quá tải khu vực điều trị nội trú đang từng bước được giải quyết. 47% số BV tuyến tỉnh trước đây có tình trạng nằm ghép ở các khoa hiện đã giảm. Đặc biệt, có tới 35/39 BV tuyến trung ương (90%) đã ký cam kết không để người bệnh nằm chung giường điều trị. Tại TP HCM, 29/31 BV tuyến cuối cam kết không để người bệnh nằm ghép. Qua theo dõi, giám sát, có tới 80% số BV tuyến trung ương không còn tình trạng người bệnh nằm ghép.
Năm 2017, Bộ Y tế sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp, mở rộng cơ sở hạ tầng BV để tăng thêm giường bệnh cho các chuyên khoa ung bướu, ngoại - chấn thương, tim mạch, sản và nhi. Mở rộng mô hình BV vệ tinh ra cả 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Đẩy nhanh công tác xây dựng mô hình phòng khám bác sĩ gia đình. Với số giường bệnh tăng thêm cùng với năng lực y tế cơ sở đang được cải thiện, hy vọng tình trạng quá tải tại các BV tuyến trên sẽ tiếp tục được khắc phục trong năm 2017 và các năm tiếp theo.
Ngọc Dung thực hiện
Đăng nhận xét